'Wanneer kwam de handicap voor dames?'

'Wanneer is het golfspel ook door vrouwen voor het eerst gespeeld? Wat is de historie hiervan? Het was toch in eerste instantie een pure mannensport?
In Schotland, en wellicht ook elders, kun je er nu nog restanten van zien, zoals een speciaal clubhuis voor vrouwen. Hoe, wanneer en waarom is de speciale vrouwenhandicap ontstaan? Is het in deze tijd van emancipatie en vooral geen discriminatie nog wel logisch dat het onderscheid er is? Al jaren geleden zijn de zgn. “vrouwentees” afgeschaft. Het argument dat vrouwen minder ver slaan, kan nauwelijks een serieus argument zijn. Immers heel veel vrouwen met een lage handicap slaan juist ook grote afstanden, terwijl de fairways even breed zijn als voor de mannen. Wordt het niet eens tijd om het onderscheid volledig af te schaffen?' - Arnold Bentvelsen via redactie@golf.nl

Een leuke vraag en een mooi vervolg op de vorige editie van Vraag het aan GOLF.NL! Het zijn meerdere vragen, dus we zullen ons concentreren op de vraag wanneer er door vrouwen voor het eerst gespeeld werd, wanneer de vrouwenhandicap is ontstaan en of onderscheid tussen een vrouwen- en mannenhandicap nog wel nodig is. Het ‘waarom’ van een speciale vrouwenhandicap is in deze een interessant weetje.

De eerste 'veilige' vermelding van golfende vrouwen is te vinden op Bruntsfield Links in 1738. Vrouwengolfverenigingen werden pas in het laatste kwart van de 19de eeuw opgericht. Toen kwam er een explosie van belangstelling voor damesgolf en golfclubs. Voor die tijd werd er alleen gegolft door vrouwen op pitch- & puttbanen omdat de swing van vrouwen niet boven de schouders uit mocht komen. Het gevaar dat de rok of jurk omhoog zou waaien lag immers op de loer.

Andere bronnen melden dat Mary Queen of Scots de eerste vrouw was die golf speelde van 1542 tot 1567, in Schotland. In die periode werd de beroemde golfbaan St Andrews Links aangelegd. Het eerste geregistreerde golftoernooi voor vrouwen vond echter pas plaats op 9 januari 1811. Het evenement werd georganiseerd door de ‘Musselburgh Golf Club’ op hun achttien holes pitch- & puttbaan voor de lokale vissersvrouwen van Musselburgh en Fisherrow, een naburige stad. De prijs voor de winnaar was een rieten mand en een zijden sjaal, waarbij de nummer twee zijden zakdoeken uit Barcelona kreeg. Nou, daar kwam je dus je bed voor uit in die tijd. De oudste nog bestaande Ladies Course werd in 1867 in North Berwick aangelegd. De Ladies Club werd twintig jaar later opgericht en tot 1935 waren ze verantwoordelijk voor de verhuur van hun baan en hadden ze hun eigen greenkeeping-personeel in dienst.

De vraag van Arnold suggereert dat er éérst een handicapsysteem was voor heren en pas later een voor dames, maar dit klopt niet. Het  handicapsysteem is initieel zelfs bedacht door een vrouw. Golf begon als een elitaire en door mannen gedomineerde sport. Rond de eeuwwisseling ontstond een groeiende acceptatie van vrouwen in golf. In 1893 werd de Ladies Golf Union opgericht en Issette Pearson Miller (een vooraanstaande vrouwelijke golfer van die tijd) bedacht het allereerste golfhandicapsysteem. Het werd eerst bekritiseerd door mannen, maar later omarmd. Zo konden golfers van alle niveaus met elkaar in competitie. Ongeacht man of vrouw. Uiteraard hebben er in de tussentijd veel mutaties plaatsgevonden. 

Tegenwoordig bestaan er nog handicaptabellen waar een onderscheid is voor dames en heren, omdat de moeilijkheidsgraad van de baan verschilt voor een man of vrouw. Deze tabellen zijn gebaseerd op eindeloos veel berekeningen; de gemiddelde vrouw slaat minder ver dan een man (er zijn uitzonderingen natuurlijk). Of deze verschillen in tabellen worden afgeschaft is niet ter sprake. Maar iedere golfer mag natuurlijk de voor hem of haar meest geschikte tee uitkiezen. Er bestaan immers geen dames- en herentees meer, maar de tees hebben een kleur. Iedere kleur vertegenwoordigt een gemiddelde afstand, dus kies de tee die bij je past!  Arnold, je kunt natuurlijk wel een dame uitdagen om zonder handicapverrekening van blauw of geel mee te spelen. 

Eefje Kievits, GOLF.NL