Wees waakzaam voor versleten wedges: zo weet je dat ze aan vervanging toe zijn

Als het gaat om de groeven in wedges zijn de banden van een Formule 1-auto een goede metafoor om de werking ervan te begrijpen. In de Formule 1 is het doel om het rubber van een band zoveel mogelijk contact te laten maken met het asfalt. Dit zorgt voor de maximale hoeveelheid grip. Als de omstandigheden goed zijn, gebruiken de coureurs gladde banden (slicks) om zoveel mogelijk contact te maken met het asfalt, terwijl ze in slechte omstandigheden in de regen juist een band met profiel (of groeven) nodig hebben om water af te voeren om zoveel mogelijk contact met het asfalt te krijgen.

Zo werkt het ook bij wedges, waarbij de groeven niet voor de spin zorgen, maar bijdragen aan een zo goed en zuiver mogelijk contact van het clubblad met de bal. In perfecte omstandigheden, dus op een tee met een schone bal en een schone club, doen de groeven weinig om bij te dragen aan de hoeveelheid spin (zoals te zien is in deze video). Dit verandert zodra je op nat gras of zelfs in de rough ligt, waarbij er iets tussen jouw bal en het clubblad komt. 

Wat doen versleten groeven?

Als groeven slijten worden ze minder diep. Dit zorgt ervoor dat vocht en vuil minder goed afgevoerd kunnen worden als je een bal uit de rough slaat. Dit zorgt er weer voor dat de frictie (=spin) lager is omdat het contact niet zuiver is (omdat er vocht of gras tussenzit).

Daarnaast is het zo dat slijtage ervoor zorgt dat de groeven minder scherp en ronder worden, waardoor het clubblad de bal minder 'grijpt'. Dit 'grijpen' van de bal zorgt voor frictie waardoor de bal eerder van het clubblad komt met een lagere lanceerhoek. Dit is ook de reden dat ballen met veel spin vaak een lagere lanceerhoek hebben.

Dat zie je ook op tv bij de beste spelers: een lagere vlucht en een bal die toch heel snel stilligt door de spin. Je zou kunnen zeggen dat een hogere lanceerhoek compenseert voor de lagere spin. In zekere zin is dit ook zo: een hogere bal met steilere invalshoek ligt sneller stil, maar dit gaat vaak wel ten koste van afstandscontrole. Het precies controleren van de uitrol is moeilijker dan weten dat je bal dankzij de spin heel snel stil ligt. 

Tourprofessionals als Joost Luiten vervangen elke drie maanden hun wedges

Als je geen bal gebruikt met een buitenlaag van urethaan (de bal die de topspelers gebruiken), maakt het niet minder uit of je wedges nieuw zijn of niet. Een bal zonder urethaan-buitenlaag 'grijpt' veel minder makkelijk, waardoor het ook niet uitmaakt of je nieuwe of schone groeven hebt. Er zijn meerdere tests gedaan en vieze groeven zorgen voor een afname van ongeveer 20 procent als het gaat om spin. Dus wat je ook met je groeven doet, zorg dat ze schoon zijn als je een bal met een urtehaan-buitenlaag gebruikt!

Minder spin door slijtage

Het is vaak onderwerp van gesprek als het over wedges gaat: wanneer zijn ze versleten? Groeven zijn onmisbaar voor het creëren van spin, maar groeven slijten, en dat kan snel gaan als je veel oefent (vooral uit de bunker). Topspelers als Jordan Spieth vervangen zo’n vier keer per jaar hun lob- en sandwedge.

Een wedge die 75 rondes is gebruikt creëert minder spin dan een nieuwe. Maar hoeveel scheelt het? Titleist deed onderzoek en kwam tot de conclusie dat een bal 80 procent verder uitrolt met een wedge die 75 rondes is gebruikt versus een gloednieuwe wedge. Een overzicht van de uitkomsten:

“Het is een richtlijn”, zegt Titleist. “Wedges slijten, wat voor techniek wij ook gebruiken om de groeven langer mee te laten gaan. Het gevaar voor gemiddelde golfers is dat ze het niet merken omdat het geleidelijk gebeurt. Natuurlijk snappen wij dat niet iedere golfer zo vaak zijn wedges kan en wil vervangen. Wij adviseren dat als je je korte spel serieus neemt, je na 75 rondes moet bekijken of je wedges nog goed presteren.”

Wanneer moet ik mijn wedges vervangen?

Joost Luiten vervangt zijn wedges elke drie maanden. De hogere lofts - bijvoorbeeld 60 graden - worden door sommige spelers vaker vervangen omdat deze door de bunkerslagen sneller slijten. Natuurlijk is het niet reëel om te verwachten dat je net als de professionals, die in een normale week soms wel vijf rondes van 18 holes spelen, elke drie maanden je wedges vervangt. Dat kan aardig in de papieren lopen als je bedenkt dat de prijs van een nieuwe wedge tegenwoordig tegen de €200,- ligt.  

Als je grips loskomen is het misschien ook tijd om je wedges te vervangen

Oefen je veel en speel je misschien wel dertig rondes per jaar? Dan is het misschien verstandig om elke twee/drie jaar te kijken naar nieuwe wedges. Als je grips versleten zijn zegt dat ook iets over het gebruik van je clubs. Zoals altijd - net als bij de keuze voor een type bal - is het heel persoonlijk of je bereid bent extra geld te investeren om ervoor te zorgen dat je materiaal optimaal is.

Kan ik zelf mijn groeven scherper maken?

Er zijn ook hobbyisten die zelf aan de slag gaan om de groeven weer schoon en 'scherp' te krijgen. Er zijn flink wat (goedkope) tools te koop waarmee je je groeven kan slijpen. Het risico van het zelf scherpen van je groeven, is dat de wedges na het klussen niet meer voldoen aan de eisen die worden gesteld door de R&A en USGA. Het gaat dan bijvoorbeeld om de groefdikte en het volume van de groeven. Als je voorbij de grenzen gaat van wat is toegestaan, zijn je wedges niet meer conforming en mag je ze niet meer gebruiken in wedstrijden.  

Zorg in ieder geval dat je wedges schoon zijn bij elke slag!

De doe-het-zelf-sharpeners lijken ook geenszins op het gereedschap dat in de fabriek gebruikt wordt om de groeven te slijpen. Deze hypermoderne apparaten zijn namelijk in staat de groeven in een bepaalde hoek en radius te slijpen. Dit gebeurt met microscopische precisie op de millimeter en is dus niet iets wat je zelf kan in de garage. Als je met een hardmetalen punt aan de slag gaat kan je de club ook beschadigen in plaats van herstellen.