Waarom zijn er zo weinig linkshandige golfers? 'Probeer maar eens handschoentjes te vinden'

Schrijven, knippen, voetballen, tennissen en een bal gooien: werkelijk alles doe ik met links. De verwarring was dan ook groot, toen ik jaren geleden voor het eerst een golfclub in handen kreeg op een pitch & puttbaan. “Ben je rechts of links?”, werd me gevraagd. Links dus. “Maar golf je ook links?”, luidde de reactie. Ehh…

Hoe houd jij de stofzuiger vast?

En toen kwam de vraag die ik niet snel meer zal vergeten: “Hoe houd jij de stofzuiger vast?” Sinds wanneer swing je met een stofzuiger, dacht ik. Maar met krakende hersens reproduceerde ik mijn stofzuighouding: linkerhand boven, rechterhand onder. “Dan golf je ook rechtshandig”, was de conclusie. Ik nam het klakkeloos aan. En daar ging ik: met een rechtshandige club en putter de baan in.

Toen ik begin juli meedeed aan de ANWB Golf Weekendcursus, begon ik echter toch weer te twijfelen. Ik werkte me weliswaar opnieuw rechtshandig de cursus door, maar mijn swing was nou niet bepaald om over naar huis te schrijven. Tegelijkertijd voelt een linkshandige swing óók niet natuurlijk. Het zal wel even wennen zijn, concludeerde ik, waarna ik toch maar een rechtshandige golfset heb aangeschaft.

Golfende neuroloog

Ik sta zeker niet alleen in deze worsteling, onderschrijft de golfende neuroloog Erik van Wensen (52). Hij werkt drie dagen in de week als neuroloog en besteedt de andere twee werkdagen aan zijn promotieonderzoek naar yips in golf (een tijdelijk verlies van de controle van de fijne motoriek in je onderarm en hand bij het putten). “In Amerika en Canada golft ongeveer 5 procent linkshandig”, weet hij. “Maar in Nederland ligt dit percentage nóg lager. Ergens tussen de 1 en 2 procent."

Dat roept de vraag op: hoe kan dit? “Er is nog nooit gedegen onderzoek naar gedaan, dus een wetenschappelijk onderbouwd antwoord geven is lastig”, zegt Van Wensen verontschuldigend. “Maar als je kijkt naar het verschil tussen Noord-Amerika en Nederland, bijvoorbeeld, dan speelt hockey denk ik een rol. Hockey is 100 procent rechtshandig, terwijl ijshockey dat niet is. En veel golfers in Nederland hebben gehockeyd, dus dat is al één aspect dat meespeelt.”

Dominante hersenhelft

Hoewel Van Wensen van mening is dat het niet hoofdzakelijk iets neurologisch is, speelt het wel degelijk mee bij het beantwoorden van de vraag waarom er zo weinig lefty’s - linkshandige golfers - zijn. “De hersenhelftdominantie bij rechtshandigen is qua verhouding ongeveer 90/10, terwijl dit bij linkshandige mensen ongeveer 50/50 is. Het is voor linkshandigen daarom makkelijker iets rechtshandig aan te leren dan andersom", legt hij uit.

"Bovendien speel je golf niet met één maar met twee handen, in vergelijking met de dubbelhandige backhand bij tennis. Hierdoor kan het dus zo zijn dat je als linkshandige beter rechtshandig golft. En misschien helpt het ook wel tegen de yips, omdat die voornamelijk in de dominante hersenhelft aanwezig zijn.”

Zijn uitleg onderbouwt waarom het omgekeerde eveneens kan voorkomen: rechtshandigen die linkshandig golfen. Denk aan Phil Mickelson en de kersverse majorwinnaar Brian Harman. Al zijn deze voorbeelden een stuk schaarser.

Probeer maar eens linkshandige golfhandschoenen te krijgen

Klip en klaar, zou je zeggen. Toch is de golfende neuroloog stellig dat de voornaamste reden schuilt in iets heel anders: “Het is in mijn ogen voor een groot deel marketing. Vroeger is bepaald dat ‘we’ rechtshandig golfen, en nog altijd worden er simpelweg amper linkshandige clubs gemaakt. Daardoor is het ook minder interessant om deze te vermarkten. Probeer maar eens linkshandige golfhandschoenen te krijgen; succes!”

Golfpsycholoog

Tot slot denkt Van Wensen dat golfpro’s rechtshandig golfen onbewust stimuleren aan cursisten, omdat dit nou eenmaal praktischer is. “Maar dat is wellicht meer voer voor een golfpsycholoog.”

Dat is Wessel Beuk, en hij sluit zich aan bij de denkwijze van de neuroloog. “De aanleerfase bepaalt voor een groot gedeelte of iemand rechts- of linkshandig golft. En ik denk inderdaad dat golfpro’s zich comfortabeler voelen om het cursisten met rechts te leren”, zegt hij. “Al is het onbewust; cursisten kunnen zo toch worden beïnvloed in hun keuze om rechts- of linkshandig te golfen.”

Linkshandige golfleraar

Dat geldt echter niet voor Stephan Honing. De PGA golfprofessional hoort namelijk thuis in het rijtje van Phil Mickelson en Brian Harman. “Ik ben ook rechtshandig, maar golf juist linkshandig. Daar houdt de vergelijking wel op met Mickelson en Harman, hoor”, concludeert hij lachend. “Maar omdat het voor cursisten vaak makkelijker werkt, heb ik mezelf aangeleerd om ook rechtshandig te golfen. Tegelijkertijd gebruik ik het linkshandig golfen weer in mijn voordeel. Op die manier kan ik cursisten op de drivingrange in spiegelbeeld de golfswing leren.”

Bijna niemand switcht na verloop van tijd nog tussen rechts en links

Hoe dan ook kan hij zich niet voorstellen dat er golfpro’s zijn die niet openstaan voor linkshandige golfers. “Dat zou kwalijk zijn. Maar het valt of staat wél met de eerste kennismaking. De ervaring leert namelijk dat bijna niemand na verloop van tijd nog switcht tussen rechts en links.”

Switchen

En dat is nou juist wat golfpsycholoog Beuk mij adviseert te gaan doen: de switch maken naar linkshandig golfen. “Als ik jou zo beluister, dan ben je inderdaad stijf links”, zegt Beuk. “Techniek is natuurlijk belangrijk, maar het draait bij golf vooral om aandacht en concentratie. Wanneer is die het grootst? Als je kan varen op je balgevoel. En als jij gewend bent om al het andere links te doen, denk ik dat de basis van jouw balgevoel sterker is als je linkshandig gaat golfen.”

Zowel neuroloog Van Wensen als PGA golfprofessional Honing beamen dat: “Succes met linkshandig golfen!”, zeggen ze in koor. “Bedankt”, stamel ik, terwijl ik word overvallen door een milde identiteitscrisis. Wat nu te doen met die rechtshandige set? Ik bewaar 'm voor de zekerheid toch nog maar even in de schuur... Maar die stofzuiger zet ik demonstratief bij het grofvuil.